Nếu bạn là người thích mấy thứ như giấy sổ bút thì cuối năm là dịp rất bận rộn. Ngoài việc mải mê săn sale các hãng mực khắp thế giới thì bạn còn phải tìm mua mẫu planner cho năm tiếp theo. Tha hồ mà chọn. Và niềm vui năm nay của tôi là chọn được một cuốn planner hoàn hảo; lại còn rẻ nữa chứ.
Đó là một cuốn sổ bé, cỡ A6 thôi. Sổ không có layout rườm rà như planner bình thường mà chỉ gồm 14 tháng, với cách bố trí như sau: mỗi tháng khởi đầu bằng hai trang đối diện nhau, có sẵn 30 ô trống tượng trưng cho 30 ngày. Điểm đặc biệt là vì khổ giấy nhỏ cho nên ô trống cho mỗi ngày khá nhỏ. Bạn chỉ có thể viết một task cho mỗi ô mà thôi. Sau phần lịch tháng là 5 trang giấy trắng để ghi chú phát sinh, rồi kế đến lại là 30 ngày tiếp theo. Nghe rất nhạt nhẽo đúng không? Tôi sẽ giải thích ngay cho bạn xem nó hoàn hảo như thế nào.
Trước đây tôi từng dùng những cuốn planner to hơn, thường là cỡ A5. Khổ giấy này hơi to. Khi đi làm hay đi học, tôi luôn phải vác theo nhiều thứ khác như laptop, điện thoại, ipad; thế nên trong túi xách chẳng mấy khi còn thừa chỗ cho một cuốn sổ to và nặng. Thường tôi sẽ vứt nó ở nhà thôi, và vì thế nó gần như chẳng bao giờ được dùng tới. Cuốn sổ planner cũng giống máy ảnh: dù xịn nhưng nếu bạn không thể mang theo nó đi khắp nơi hàng ngày thì nó lại thành ra vô dụng.
Cái dở thứ hai là layout. Vì khổ giấy to, các cuốn planner A5 thường cũng dày hơn loại A6, và nhà sản xuất nhét thêm đủ thứ vào. Cuốn trước đây tôi dùng thì ngoài 30 ngày trong tháng, họ còn cho thêm mục Weekly, với tận 2 trang giấy to để ghi task trong tuần, sau đó lại 2 trang ghi chú riêng mỗi tuần nữa. Cuốn sổ ấy làm tôi phát sợ.
Thứ nhất là tôi không có lắm thứ cần làm như vậy mỗi ngày. Nhưng nếu để cả tuần trống hoác hoặc chỉ ghi mỗi ngày một dòng thì tôi thấy tội lỗi vì có vẻ mình quá lười. Tôi cảm thấy như mình thành nô lệ cho cuốn sổ công việc.
Thứ hai là planner với nhiều khoảng trắng như thế thôi thúc tôi phải phủ kín nó bằng thật nhiều đầu mục công việc. Thành thử tôi phát sợ mỗi khi nghĩ đến việc mở sổ ra, vì như trên đã nói, tôi làm gì có lắm việc thế! Cuốn planner ép tôi vào checklist mentality và tôi cứ cố nghĩ ra thật lắm việc linh tinh để làm. Ví dụ việc tầm phào như đi mua cái nồi cơm điện mới tôi cũng ghi vào cho có. Để làm gì ạ? Nó chỉ khiến cho một ngày trôi qua có vẻ dàn trải và mệt mỏi hơn bao nhiêu.
Cuốn sổ planner mới dễ chịu hơn nhiều. Nó bé và ít chỗ trống. Mỗi ô trống tượng trưng cho một ngày và chỉ đủ chỗ ghi một task. Với format này, nó ép tôi nghĩ xem vấn đề quan trọng nhất ngày hôm nay là gì (the elephant in the room); thay vì nghĩ lắm task viết cho đầy sổ nhưng thực tế lại chẳng bao giờ làm.
Tiện nói về Elephant in the Room: gần đây tôi đọc mê mải cuốn Almanack của Charlie Munger (cộng sự của tỉ phú Warren Buffett) và có vẻ ông là một fan của mental model này. Munger nhận xét rằng trong cả cuộc đời mình, nhiều lắm bạn chỉ nghĩ ra được khoảng 10 insights quan trọng. Mục tiêu là tìm ra và thực hiện chúng thôi. Tất cả những việc tủn mủn khác đều vô nghĩa.
Vậy là cuốn planner với ít khoảng trống tình cờ lại dẫn tôi vào cách nghĩ thú vị giống với Charlie Munger. Nó chỉ có chỗ cho tôi viết ra duy nhất một mục tiêu trong năm tới. Vâng, chỉ một thôi, chứ không phải một tá. Và tương tự như vậy với từng tháng, với từng ngày: tháng này việc gì quan trọng nhất, ngày hôm nay việc gì quan trọng nhất… Làm việc như thế tôi thấy một ngày đỡ lan man dàn trải và ngày nào ngày nấy sống có mục đích hơn.
Còn bạn, cuốn planner yêu thích của bạn có layout như thế nào?
