Pablo Neruda viết “Si Tú Me Olvidas” vào một ngày cuối thu khi ông đang sống lưu vong tại Thụy Sĩ. Lúc này, Pablo đang lánh tạm ở làng Nyon với người tình bí mật Matilde.
Trong một bản nháp cho bài thơ, Pablo viết: “Nyon, ngày 2 tháng 12, nhìn ra hồ Leman, Rosario ngồi đối diện, hai ly Campari*, lúc 12 giờ 4 phút trưa.”
Rosario là bí danh mà Pablo đặt cho Matilde.
Vì được viết trong bối cảnh phải đi tị nạn chính trị (Pablo ủng hộ chủ nghĩa Cộng sản một cách mù quáng), bài thơ này được xem như một lời nhắc nhở với người yêu cũng như cho chính quê hương Chile, rằng đừng ai quên lãng ông chỉ vì những bất đồng chính kiến.
Anh muốn em biết
một điều
em biết thế nào rồi đấy
dù anh nhìn lên
mặt trăng trong suốt
lên cành cây đỏ một ngày thu uể oải
ngoài cửa sổ
dù anh chạm
vào lửa
vào tro tàn lạnh lẽo
hay vào khúc củi nhăn nheo
dù thế nào đi nữa
tất cả đều làm anh nhớ đến em
như thể tất cả những gì tồn tại
hương thơm, ánh nắng, sắt thép
tất cả là những con tàu nhỏ
dong buồm về phía em như hòn đảo
đang chờ đợi anh.
Thế nên
nếu từng chút một em dừng yêu anh
thì anh cũng sẽ dừng yêu em từng chút một.
Nếu đột nhiên
em quên mất anh
đừng tìm anh nữa
vì anh đã quên em trước rồi.
Nếu em nghĩ
những ngọn cờ anh phất suốt cuộc đời
là điên rồ và nhảm nhí
và em quyết định
bỏ anh lại trên bờ
của trái tim nơi anh bám rễ
em hãy nhớ rằng
vào ngày ấy
giờ ấy
anh sẽ nhấc cánh tay
và nhổ rễ đứng lên
kiếm tìm miền đất khác.
Nhưng
nếu mỗi ngày
mỗi giờ
em cảm thấy anh là định mệnh
với sự ngọt ngào da diết khôn nguôi
nếu mỗi ngày em đặt một bông hoa lên miệng
trong lá hoa em tìm kiếm môi anh
ôi em yêu, em yêu dấu vô cùng
trong anh ngọn lửa sẽ bừng trở lại
trong anh không có gì sẽ nguội tắt hay bị lãng quên
tình yêu em nuôi sống tình yêu anh, em yêu dấu
chừng nào em còn sống
trái tim anh sẽ nằm mãi trong tay em
và tay em trong tay anh mãi mãi.
*Campari: một loại rượu màu cam đỏ, làm từ thảo mộc và rễ cây, có vị đắng rất khó uống. Đây là loại rượu mình yêu thích và uống quanh năm, mùa hạ uống với đá và vỏ cam, mùa đông uống với gin và sweet vermouth.
